No More Learning

alituum stipata choro uolat illa per altum
turbaque prosequitur munere laeta pio.
sed postquam puri peruenit ad aetheris auras,
mox redit; illa suis conditur inde locis.
o fortunatae sortis finisque uolucrem,
cui de se nasci praestitit ipse deus!
o felix, seu mas seu femina siue necutrum,
felix quae Veneris foedera nulla coit!
mors illi Venus est, sola est in morte uoluptas:
ut possit nasci, appetit ante mori.
ipsa sibi proles, suus est pater et suus heres,
nutrix ipsa sui, semper alumna sibi.
ipsa quidem, sed non eadem est; eademque nec ipsa est,
aeternam uitam mortis adepta bono.




CATO

290(? ) A. D.


_311. Moral Distichs_

_i_

_Learning_

(_a_) INSTRVE praeceptis animum, ne discere cessa;
nam sine doctrina uita est quasi mortis imago.

(_b_) multa legas facito, tum lectis neglege multa;
nam miranda canunt, sed non credenda poetae.

(_c_) disce sed a doctis, indoctos ipse doceto:
propaganda etenim est rerum doctrina bonarum.

(_d_) discere ne cessa: cura sapientia crescit,
rara datur longo prudentia temporis usu.
(_e_) disce aliquid; nam cum subito Fortuna recessit,
ars remanet uitamque hominis non deserit umquam.

_ii_

_Religion_

(_a_) SI deus est animus, nobis ut carmina dicunt,
hic tibi praecipue sit pura mente colendus.

(_b_) an di sint caelumque regant ne quaere doceri:
cum sis mortalis, quae sunt mortalia cura.

(_c_) quid deus intendat noli perquirere sorte:
quid statuat de te sine te deliberat ille.

(_d_) ture deum placa, uitulum sine crescat aratro:
ne credas gaudere deum cum caede litatur.

_iii_

_Friendship_

(_a_) SI potes, ignotis etiam prodesse memento:
utilius regno est meritis adquirere amicos.

(_b_) cum tibi uel socium uel fidum quaeris amicum,
non tibi fortuna est hominis sed uita petenda.

(_c_) ignotum notis noli praeponere amicis:
cognita iudicio constant, incognita casu.

(_d_) uincere cum possis, interdum cede sodali,
obsequio quoniam dulces retinentur amici.

(_e_) gratior officiis, quo sis mage carior, esto,
ne nomen subeas quod dicunt officiperdi.

(_f_) officium alterius multis narrare memento;
at quaecumque aliis benefeceris ipse, sileto.

(_g_) damnaris numquam post longum tempus amicum:
mutauit mores, sed pignora prima memento.

_iv_

_Death_

(_a_) NE timeas illam, quae uitae est ultima finis:
qui mortem metuit, quod uiuit, perdit id ipsum.

(_b_) linque metum leti; nam stultum est tempore in omni,
dum mortem metuas, amittere gaudia uitae.

(_c_) fac tibi proponas, mortem non esse timendam:
quae bona si non est, finis tamen illa malorum est.

(_d_) rebus in aduersis animum submittere noli:
spem retine; spes una hominem nec morte relinquit.